Espa

Διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών κατασκευών & κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) - ΑΝΑΚΕΜ

Εικόνα Σχετιζόμενη με το παρών στοιχείο

Διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών κατασκευών & κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ)

Ανακυκλώνουμε τα μπάζα και δεν τα πετάμε, γιατί είναι πηγή πρώτων υλών και προστατεύουμε το περιβάλλον.
Τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί και πλέον είναι άχρηστα για τον ιδιοκτήτη τους, δεν έχουν χάσει όλη την αξία τους. Μόνο ένα μικρό ποσοστό δεν μπορεί να αξιοποιηθεί και αναγκαστικά θα διατεθεί σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής.
Η διαδικασία μετατροπής των αποβλήτων σε υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον αρχικό τους σκοπό ή για άλλους σκοπούς, πλην της ανάκτησης ενέργειας, είναι η Ανακύκλωση. Η Ανακύκλωση είναι μέρος της ορθολογικής διαχείρισης αποβλήτων.

Εικόνα Σχετιζόμενη με το παρών στοιχείο
Με την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων εξοικονομούμε ενέργεια και φυσικούς πόρους.

Ανακύκλωση και Εναλλακτική διαχείριση Αποβλήτων

Τα οφέλη της ανακύκλωσης είναι
Οικονομικά: Ανακτώνται υλικά προς χρήση, τα οποία έχουν αξία στην αγορά. Επιπλέον, τα ανακυκλωμένα υλικά παράγονται με λιγότερο συνολικό κόστος από αυτό που θα καταβάλλονταν για να παραχθούν από εξορυκτικές πρώτες ύλες.
Περιβαλλοντικά: Η ανεξέλεγκτη διάθεση στο περιβάλλον δημιουργεί κινδύνους, όπως πυρκαγιών και πλημμυρών. Υποβαθμίζεται αισθητικά και ρυπαίνεται το φυσικό περιβάλλον, με συνέπειες στον υδροφόρο ορίζοντα και το έδαφος. Συχνά τα απόβλητα, ακόμη και τα ΑΕΚΚ περιέχουν και επικίνδυνες ουσίες Ακόμη και η ελεγχόμενη διάθεση των αποβλήτων σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤΑ) συμβάλλει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και την κλιματική αλλαγή, εξαιτίας του εκλυόμενου μεθανίου. Η παραγωγή δευτερογενών υλικών μέσω της ανακύκλωσης απαιτεί λιγότερη ενέργεια, άρα προκαλεί μικρότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Κοινωνικά: Δημιουργούνται πολλές νέες θέσεις εργασίας σε όλα τα στάδια της εναλλακτικής επεξεργασίας των αποβλήτων. Παράλληλα, οι μικρότερες ποσότητες που οδηγούνται στους ΧΥΤΑ επιμηκύνει το χρόνο ζωής τους και απαιτεί μικρότερες εκτάσεις, μειώνοντας τις πιέσεις και εντάσεις στις τοπικές κοινωνίες. Ενδυναμώνεται η περιβαλλοντική συνείδηση και εμπεδώνονται νέες πολιτισμικές αξίες.
Με την Εναλλακτική Διαχείριση συμβάλλουμε στην κυκλική οικονομία.
Η κυκλική οικονομία είναι το παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο που μπορεί να ανταποκριθεί στη βιώσιμη ανάπτυξη. Επιτρέπει τη χρήση των υλικών για πολύ μεγαλύτερο χρόνο με παράλληλη ελαχιστοποίηση της χρήσης φυσικών πόρων. Δίνει μια ευκαιρία για να ανοίξει ένας νέος κύκλος ζωής για τα υλικά.
Η ιεράρχιση της διαχείρισης των αποβλήτων εφαρμόζεται και στα Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων, δηλαδή σ’ αυτά που αποκαλούμε μπάζα.
Είναι η ανακύκλωση των μπαζών ακριβή;
Όχι, γιατί
Το κόστος αποκατάστασης των ¨μπαζωμένων¨ ρεμάτων και των ζημιών που προκαλούν οι πλημμύρες στους οικισμούς είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος διαχείρισης των αποβλήτων.
Το κόστος από την ρύπανση των υδροφορέων εξαιτίας επικινδύνων προσμίξεων στα ΑΕΚΚ είναι ανυπολόγιστο.
Η ζημία από τις πυρκαγιές που μπορεί να προκληθούν από την ανεξέλεγκτη απόθεση ΑΕΚΚ στο περιβάλλον, λόγω των προσμίξεων σε ξύλο, πλαστικό, γυαλί κ.ά, είναι τις περισσότερες φορές βαρύτατη και μη αναστρέψιμη.
Το ‘κόστος’ κάθε υλικού δεν προσδιορίζεται μόνο από την αξία του σε χρήμα αλλά και από το περιβαλλοντικό, ενεργειακό, και ανθρώπινο κόστος. Δεν εξαντλούνται φυσικοί πόροι αλλά αντικαθίστανται από ανακυκλωμένα αδρανή υλικά.
Μείωση του κόστους διαχείρισης μπορούμε να πετύχουμε με την παράδοση όλων των παραγόμενων ΑΕΚΚ στις μονάδες, η οποία θα οδηγήσει σε αύξηση των επενδύσεων στον τομέα.
Η Επαναχρησιμοποίηση, η Ανακύκλωση, η Ανάκτηση υλικών και ενέργειας είναι προϋπόθεση της βιώσιμης ανάπτυξης. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «κάθε χρόνο στην ΕΕ χρησιμοποιούνται σχεδόν 15 τόνοι υλικών ανά άτομο, ενώ κάθε πολίτης της ΕΕ παράγει, κατά μέσο όρο, πάνω από 4,5 τόνους αποβλήτων ετησίως, εκ των οποίων πάνω από το μισό καταλήγει σε ΧΥΤΑ. Η γραμμική οικονομία, η οποία βασίζεται αποκλειστικά στην εξόρυξη πόρων, δεν αποτελεί πλέον βιώσιμη επιλογή.»
Εικόνα Σχετιζόμενη με το παρών στοιχείο
Εικόνα Σχετιζόμενη με το παρών στοιχείο

Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων

Τα παραγόμενα ΑΕΚΚ στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιπροσωπεύουν το 25% – 30% του συνόλου των παραγόμενων αποβλήτων. Στην Ελλάδα η ανακύκλωση τους κυμαίνεται σε χαμηλά ποσοστά.
Τα απόβλητα από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ) αποτελούνται από διάφορα υλικά, όπως σκυρόδεμα, οπλισμένο σκυρόδεμα, άσφαλτο, τούβλα, κεραμικά, πέτρες, χώμα, ξύλο, γυαλί, μέταλλα, πλαστικά, γύψο. Συχνά εμπεριέχουν μικρές ποσότητες από επικίνδυνα απόβλητα, όπως διαλυτικά και αμίαντο. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να πραγματοποιείται διαλογή στην πηγή.
Διαλογή στην πηγή είναι ο διαχωρισμός των αποβλήτων, ανάλογα με την κατάταξη τους στον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων, στον χώρο όπου παράγονται, ώστε να οδηγούνται στο κατάλληλο σύστημα διαχείρισης.
Διαβάστε για την διαλογή στην πηγή και την επιλεκτική κατεδάφιση εδώ.
Χώροι παραγωγής των ΑΕΚΚ είναι ενδεικτικά:

α) χώρος όπου πραγματοποιείται κατεδάφιση και δεν θα κατασκευαστεί νέα κατασκευή,
β) χώρος όπου πραγματοποιείται κατεδάφιση και θα ακολουθήσει νέα κατασκευή,
γ) χώροι που ανακαινίζονται,
δ) χώροι όπου δεν προϋπάρχει κατασκευή αλλά προγραμματίζεται νέας,
ε) χώροι κατασκευής και ανακατασκευής – συντήρησης οδοποιίας,
στ) χώροι κατασκευής και επισκευής έργων και δικτύων υποδομών.
Εικόνα Σχετιζόμενη με το παρών στοιχείο

Ορισμοί

«Εναλλακτική διαχείριση»: οι εργασίες συλλογής, μεταφοράς, προσωρινής αποθήκευσης, επαναχρησιμοποίησης, επεξεργασίας και αξιοποίησης των ΑΕΚΚ, ώστε με την επαναχρησιμοποίηση ή αξιοποίησή τους να επιστρέφουν στο ρεύμα της αγοράς ή να προωθούνται σε άλλες χρήσεις.
«Πρόληψη»: τα μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της παραγόμενης ποσότητας των αποβλήτων που προέρχονται από εκσκαφές, κατεδαφίσεις, οικοδομικές εργασίες και τεχνικά έργα, καθώς και των υλικών και των ουσιών που περιέχουν και στον περιορισμό των κινδύνων που συνεπάγονται για το περιβάλλον. «Επαναχρησιμοποίηση»: οποιαδήποτε ενέργεια μέσω της οποίας τα υλικά που προέρχονται από κατεδαφίσεις, ανεγέρσεις οικοδομών, φυσικές ή άλλες καταστροφές χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς που σχεδιάστηκαν, με ή χωρίς την υποστήριξη βοηθητικών προϊόντων που υπάρχουν στην αγορά.
«Ανακύκλωση»: η επανεπεξεργασία σε διαδικασία παραγωγής των ανακυκλώσιμων υλικών που περιέχονται στα απόβλητα υλικά προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τον αρχικό τους σκοπό ή για άλλους σκοπούς, πλην της ανάκτησης ενέργειας.
«Επεξεργασία»: η διαλογή και θραύση, καθώς και οποιαδήποτε άλλη ενέργεια για την αξιοποίηση ή/και τη διάθεσή των ΑΕΚΚ, που πραγματοποιείται μετά την παράδοση τους σε εγκεκριμένη εγκατάσταση.
«Σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης»: η οργάνωση σε ατομική ή συλλογική βάση με οποιαδήποτε νομική μορφή των εργασιών συλλογής, μεταφοράς, προσωρινής αποθήκευσης, επαναχρησιμοποίησης, επεξεργασίας και αξιοποίησης των ΑΕΚΚ.
Αξιοποίηση ονομάζεται κάθε εργασία, συμπεριλαμβανομένων των επιχωματώσεων, αποκατάστασης ανενεργών λατομείων και ανεξέλεγκτων χωματερών, επικαλύψεων χώρων υγειονομικής ταφής και γενικά αναμόρφωση υποβαθμισμένων τοπίων ή αναπλάσεων χώρων.