ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Η νομοθεσία σχετικά με τη διαχείριση των Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) περιλαμβάνει τις διαδικασίες διαχείρισης ΑΕΚΚ, τον τρόπο οργάνωσης των εργασιών διαχείρισης, το σύστημα εποπτείας και ελέγχου, τις υποχρεώσεις φορέων, παραγωγών και διαχειριστών, καθώς και τις κυρώσεις που υφίστανται οι παραβάτες.
Το βασικό νομικό πλαίσιο σχετικά με τη διαχείριση των ΑΕΚΚ εδράζεται στα παρακάτω νομοθετήματα:
Ευρωπαϊκός Κατάλογος Αποβλήτων (Ε.Κ.Α.)
Κατάλογος Αποβλήτων σύμφωνα με το Παράρτημα της απόφασης 2000/532/ΕΚ, όπως έχει τροποποιηθεί με τις Αποφάσεις 2001/118/ΕΚ και 2001/573/ΕΚ ης Επιτροπής Ε.Κ
Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων
Έλεγχος και προστασία του δομημένο περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις. Τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με το Ν.4685/2020
Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ).
Πλήρες Νομοθετικό πλαίσιο ΑΕΚΚ:
Σύντομη περιγραφή
Ταξινόμηση των αποβλήτων ανάλογα με την πηγή προέλευσης τους, τον τύπο τους και τις ιδιότητες που εκδηλώνουν , με έναν 6ψήφιο κωδικό. Τα ΑΕΚΚ ταξινομούνται στο κεφάλαιο 17, ενώ στο κεφάλαιο 20 περιλαμβάνονται τα δημοτικά απόβλητα (οικιακά απόβλητα και παρόμοιε απόβλητα από εμπορικές δραστηριότητες, βιομηχανίες και ιδρύματα), περιλαμβανομένων μερών χωριστά συλλεγέντων.
Σύντομη περιγραφή
Θέσπιση μέτρων για τη διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων με στόχο την επαναχρησιμοποίηση ή αξιοποίηση των αποβλήτων τους. Θεσμοθετεί τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης και τον ΕΟΕΔΣΑΠ (νυν Ε.Ο.ΑΝ). Τροποποιήθηκε από τον Ν. 4496/2017
Σύντομη περιγραφή
Σκοπός της απόφασης είναι η πλήρης συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 91/156/ΕΟΚ του Συμβουλίου 18/3/1991 «Τροποποίηση της Οδηγίας 75/442/ΕΟΚ περί των στερεών αποβλήτων». Θεσπίζει κατευθύνσεις, μέτρα, όρους και διαδικασίες για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, για την πρόληψη ή μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον και την προστασία της υγείας. Προβλέπει τους όρους αδειοδότησης για τη συλλογή και μεταφορά στερεών αποβλήτων.
Καταργήθηκε με το άρθρο 95 του Ν.4685/2020
04 Π.Δ. 99/2008 Συγκρότηση, διάρθρωση και λειτουργία του ΕΟΕΔΣΑΠ
Σύντομη περιγραφή
Τροποποιήθηκε από τον Ν. 3854/2010 και τον Ν.4042/2012
Σύντομη περιγραφή
Προβλέπει τα στοιχεία που πρέπει να υποβάλλουν τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης και τις προϋποθέσεις ανανέωσης έγκρισης.
Σύντομη περιγραφή
Τροποποιεί ορισμένες διατάξεις του Ν.2939/2001.
Σύντομη περιγραφή
Η απόφαση αποσκοπεί στην εφαρμογή του Ν.2939/2001, όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.3854/2010, για να επιτευχθούν:
Α) οι στόχοι πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων από οικοδομικές εργασίες, έργα τεχνικών υποδομών, εκσκαφές, φυσικές και πάσης φύσεως καταστροφές
Β) η μείωση της ποσότητας και της επικινδυνότητας των προς διάθεση αποβλήτων με την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και τις άλλες μορφές αξιοποίησης,
Γ) η βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσης όλων των οικονομικών παραγόντων που συμμετέχουν σε οικοδομικές εργασίες και τεχνικά έργα και κυρίως των φορέων που συμμετέχουν άμεσα στη διαχείριση των υλικών αυτών.
Προβλέπει ότι μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2020, η επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση άλλων υλικών αποβλήτων και αξιοποίηση πρέπει να ανέλθει κατ ελάχιστον στο 70 %, ως προς το συνολικό βάρος των παραγομένων ΑΕΚΚ στη χώρα.
Σύντομη περιγραφή
Εγκύκλιος ΥΠΕΚΑ, ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ, με ΑΔΑ: 4ΑΣΨ0-ΚΘΣ, για διευκόλυνση της εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας που σχετίζεται με τη διαχείριση των στερεών (μη επικίνδυνων) αποβλήτων.
09 Ν. 4030/2011 Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις.
Σύντομη περιγραφή
Στο άρθρο 40 ρυθμίζει θέματα ΑΕΚ και αποκατάστασης ανενεργών λατομείων.
Σύντομη περιγραφή
Δεσμευτική προς τα κράτη – μέλη απόφαση της Επιτροπής της Ε.Ε. σχετικά με τον υπολογισμό του στόχου για τη διαχείριση των αποβλήτων και για την υποχρέωση υποβολής εκθέσεων προόδου.
Σύντομη περιγραφή
Θεσπίζονται αποτρεπτικές, αποτελεσματικές και αναλογικές κυρώσεις, μέσω του ποινικού δικαίου, για τις περιπτώσεις που προκαλείται ή ενδέχεται να προκληθεί ρύπανση ή υποβάθμιση του περιβάλλοντος, με σκοπό τη διασφάλιση της αποτελεσματικής ποινικής προστασίας του.
Επίσης, θεσπίζονται μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, εμποδίζοντας ή μειώνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις της παραγωγής και της διαχείρισης αποβλήτων και περιορίζοντας το συνολικό αντίκτυπο της χρήσης των πόρων και βελτιώνοντας την αποδοτικότητα της.
12 Ν.4067/2012 Νέος Οικοδομικός Κανονισμός.
Σύντομη περιγραφή
Στο άρθρο 17 προβλέπεται η τήρηση της νομοθεσίας για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ σε εργασίες στους ακάλυπτους χώρους και στις περιφράξεις.
Σύντομη περιγραφή
Εγκύκλιος ΥΠΕΚΑ, ΓΔ Περιβάλλοντος, Δ/νση Περ/κού Σχεδιασμού, Γραφείο Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων, με ΑΔΑ: ΒΕΙΨ0-Ξ90, για παροχή διευκρινήσεων για την εφαρμογή του άρθρου 7 της ΚΥΑ 36259/2010.
14 Ν. 4280/2014 Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις. Άρθρο 36 και Άρθρο 51.
Σύντομη περιγραφή
Το άρθρο 36 τροποποιεί τα άρθρα 45 έως 61 του Ν. 998/1979, μεταξύ των οποίων το άρθρο 50 με τίτλο «Μεταλλεία – Λατομεία». Το άρθρο 51 τροποποιεί το άρθρο 40 του Ν. 4030/2011 .
15 ΠΡΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Πράξη 49 της 15−12−2015
Σύντομη περιγραφή
Τροποποίηση και έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) και του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων που κυρώθηκαν με την 51373/4684/25−11−2015 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με το άρθρο 31 του Ν. 4342/2015.
Σύντομη περιγραφή
Το άρθρο 157 τροποποιεί άρθρα του 4042/2012 και ρυθμίζει την καταχώριση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ).
17 Ν. 4447/2016 Χωρικός σχεδιασμός - Βιώσιμη ανάπτυξη και άλλες διατάξεις.
Σύντομη περιγραφή
Το άρθρο 21 τροποποιεί το άρθρο 11 του 4042/2012 και προσθέτει ορισμούς.
Σύντομη περιγραφή
Υ.Α. Αναπληρωτή ΥΠΑΝ σχετικά με την υποχρέωση εγγραφής των παραγωγών αποβλήτων στο Ε.Μ.Π.Α. και τις κυρώσεις από τη μη- συμμόρφωση.
Σύντομη περιγραφή
Κ.Υ.Α. που ρυθμίζει την οργάνωση και λειτουργία του ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων (ΗΜΑ), την υποχρεωτική ηλεκτρονική εγγραφή και καταχώριση φορέων, επιχειρήσεων και εγκαταστάσεων που εμπλέκονται στην παραγωγή και επεξεργασία αποβλήτων, καθώς και στις διαδικασίες συλλογής, μεταφοράς.
Σύντομη περιγραφή
Κ.Υ.Α. που τροποποιεί και παρατείνει το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης εγγραφής και καταχώρισης στο ΗΜΑ έως 28/2/2017 και των εκθέσεων προηγούμενων ετών έως 31/5/2017.
21 Ν. 4495/2017 Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις.
Σύντομη περιγραφή
Ο Νόμος προβλέπει τους μηχανισμούς και τα μέσα ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος, ρυθμίζει το πλαίσιο δόμησης, τον έλεγχο υλοποίησης του χωρικού σχεδιασμού, τα θέματα κοινόχρηστων χώρων και περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Επίσης αντιμετωπίζει την αυθαίρετη δόμηση και άλλα θέματα αρμοδιότητας του ΥΠΕΝ.
Σύντομη περιγραφή
Ο Νόμος τροποποιεί τις διατάξεις του Ν. 2939/2001 για την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων ειδικών ρευμάτων αποβλήτων. Έχει ειδικές προβλέψεις για την αποτροπή χρήσης πλαστικής σακούλας. Ενισχύει το ρόλο και τις αρμοδιότητες του ΕΟΑΝ.
Σύντομη περιγραφή
Η Εγκύκλιος ενημερώνει για τη δημοσίευση της με αριθμ. πρωτ. ΔΝΣγ/οικ.35577/ΦΝ466/4-5-2017(Β΄1746) απόφασης του Υπουργού Υποδομών & Μεταφορών «Κανονισμός Περιγραφικών Τιμολογίων Εργασιών για δημόσιες συμβάσεις έργων» και την υποχρεωτική της εφαρμογή από 15/07/2017. Ιδιαίτερα διευκρινίζει τα θέματα που αφορούν στην συμπερίληψη του κόστους διαχείρισης ΑΕΚΚ στις δημόσιες συμβάσεις έργων.
Σύντομη περιγραφή
Ο Νόμος, στο ΜΕΡΟΣ Β΄ ΈΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΛΑΤΟΜΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ, ρυθμίζει θέματα που αφορούν στη χωροθέτηση και λειτουργία των λατομείων. Στα άρθρα 43 και 46 αποσαφηνίζει το πεδίο εφαρμογής και συσχετίζει τις λατομικές περιοχές με τα ΑΕΚΚ και τα δευτερογενή προϊόντα, ενώ στο άρθρο 55 αναφέρεται στην αποκατάσταση των λατομείων και τη λειτουργία μονάδων εντός λατομικών εκμεταλλεύσεων.
Σύντομη περιγραφή
Το Σχέδιο δράσεων Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων από την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων προβλέπει, όσον αφορά στη διαχείριση των ΑΕΚΚ, για τους Δήμους και τις Περιφέρειες:
α)Προληπτικά, τον Προσδιορισμό χώρων προσωρινής εναπόθεσης φερτών υλικών και μπαζών από τους χώρους αρμοδιότητας μετά την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων
β) Μετά την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων, τη μεταφορά των ανωτέρω φερτών υλικών στους χώρους που έχουν ήδη προσδιοριστεί για την προσωρινή εναπόθεση φερτών υλικών μετά την εκδήλωση πλημμυρικών φαινομένων και τη δρομολόγηση δράσεων προσωρινής αποθήκευσης, μεταφόρτωσης, ανάκτησης και διάθεσής τους, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία διαχείρισης μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων.
Σύντομη περιγραφή
Στο πεδίο εφαρμογής της απόφασης εμπίπτουν τα έργα και οι δραστηριότητες της 4ης Ομάδας «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών», μεταξύ των οποίων:
α) οι Εγκαταστάσεις επεξεργασίας ΑΕΚΚ
β) οι Οργανωμένοι χώροι διάθεσης αδρανών υλικών και καταλοίπων από την επεξεργασία ΑΕΚΚ.
Τροποποίηση των άρθρων 3, 4 και 15 και του Πίνακα χωροθέτησης του Παραρτήματος με την ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/50844/2992/2020
Σύντομη περιγραφή
Το άρθρο 89
α) τροποποιεί τα άρθρα 29, 40, 41, 43 και 47 του Ν. 4595/2017, αποσαφηνίζοντας τις διαδικασίες ελέγχου της διαχείρισης ΑΕΚΚ κατά την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών.
β) τροποποιεί τι άρθρο 40 του Ν. 4030/2011 για την αποκατάσταση ανενεργών λατομείων
Το άρθρο 85 καταργεί την άδεια για την δραστηριότητα συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων. Οι επιχειρήσεις και οι φορείς που ασκούν την δραστηριότητα οφείλουν να είναι εγγεγραμμένοι στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων
Το άρθρο 95 καταργεί την ΚΥΑ 50910/2727/2003
28 Ν. 4710/2020 Προώθηση της ηλεκτροκίνησης και άλλες διατάξεις.
Σύντομη περιγραφή
Το άρθρο 55 τροποποιεί το άρθρο 40 του Ν. 4030/2011 για την αποκατάσταση των ανενεργών λατομείων
29 ΚΥΑ 14900 Έγκριση σχεδίου Δράσης για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις.
Σύντομη περιγραφή
Το σχέδιο αναγνωρίζει ότι η ανάκτηση και χρήση ανακυκλωμένων υλικών, όπως αδρανών προσμειγμάτων από ΑΕΚΚ, συμβάλει στην ανάπτυξη της αγοράς δευτερογενών υλικών, η οποία αποτελεί βασική κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, του νέου Ευρωπαϊκού Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, καθώς και των εθνικών στόχων της Ελλάδας .
Ειδικότερα προβλέπει μη δεσμευτικό στόχο, τα αδρανή υλικά που χρησιμοποιούνται για τα δημόσια έργα και τα δημόσια κτίρια, να προέρχονται σε ποσοστό (15%) από τα ανακτώμενα αδρανή υλικά των ΑΕΚΚ.
30 Ν. 4819/2021 Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων - Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, πλαίσιο οργάνωσης του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, διατάξεις για τα πλαστικά προϊόντα και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, χωροταξικές - πολεοδομικές, ενεργειακές και συναφείς επείγουσες ρυθμίσεις.
Σύντομη περιγραφή
Τα άρθρα του Νόμου που αφορούν ειδικά στις υποχρεώσεις διαχείρισης των ΑΕΚΚ, στα ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, στην λειτουργία των συλλογέων - μεταφορέων και των εγκαταστάσεων επεξεργασίας είναι τα 11, 12, 30, 51, 69, 72.
Ειδικότερα το άρθρο 30 καταργεί την Εγκύκλιο Αρ. Πρ. 4834/25-1-2013 "Διαχείριση περίσσειας υλικών εκσκαφών που προέρχονται από δημόσια έργα - Διευκρινίσεις επί των απαιτήσεων της ΚΥΑ 36259/1757/Ε103/2010" και ορίζει τις υποχρεώσεις των παραγωγών ΑΕΚΚ στα δημόσια και ιδιωτικά έργα.
Σύντομη περιγραφή
Το άρθρο 43 του Νόμου τροποποιεί το άρθρο 69 του ν. 4819/2021.
Το άρθρο αφορά στις διοικητικές κυρώσεις περί αποβλήτων.